Cyfryzacja kultury i możliwości jakie stwarzają nowe media skłaniają do refleksji nad rolą i działaniami instytucji pamięci w tych niezmiernie ciekawych czasach. Rozważaniom na ten właśnie temat poświęcona była konferencja „Transforming Culture in the Digital Age” (http://transformingculture.eu/), która odbyła się w dniach 14-16 kwietnia br. w estońskim Tartu. Organizatorom udało się zgromadzić w jednym miejscu i czasie zarówno naukowców jak i praktyków z całego świata. Program zawierał ponad 50 wystąpień wybór jednej z trzech równoległych sesji był często poważnym problemem. Na szczęście większość z prezentowanych referatów została wydana w formie e-book’a i jest dostępna pod adresem: http://dspace.utlib.ee/dspace/handle/10062/14768.
W czasie konferencji Adam Dudczak z ZBC PCSS wygłosił referat pod tytułem „Large-scale aggregation of metadata from distributed digital libraries in Poland” prezentujący zasady działania, architekturę i osiągnięcia Federacji Bibliotek Cyfrowych. W konferencyjnym e-book’u dostępny jest pełny tekst tego wystąpienia.
W czasie konferencji wygłoszono wiele ciekawych referatów. Poniżej krótkie streszczenia trzech z nich, które szczególnie zapadają w pamięć.
Referat „How Web 3.0 combines user-generated and machine-generated content” – Stijn Bannier i Chris Vleugels (http://transformingculture.eu/programme/april-15#bannier).
Autorzy analizowali rozwój sieci WWW, rozważania te stały się punktem wyjścia dla prób zdefiniowania zakresu zmian jakie przyniesie ze sobą sieć trzeciej generacji. Aby zobrazować wymiar tych zmian autorzy zaprezentowali wyniki prac nad projektem naukowym CUPID (Cultural Profile and Information Database). W projekcie tym międzynarodowe konsorcjum pracowało nad prototypowym rozwiązaniem którego celem było agregowanie, kategoryzowanie, personalizowanie i dystrybucja treści związanych z kulturą (np. rekomendacje wystaw i kolekcji muzealnych, informacje o koncertach). Po prezentacji miała miejsce bardzo burzliwa i interesująca dyskusja dotycząca między innymi prywatności danych użytkownika w sieci i tego jak wyglądać będzie konsumpcja treści kulturalnych w świecie automatycznych rekomendacji (por. EPIC 2014 + EPIC 2015). Polecamy również Państwa uwadze narzędzie Prezi, slajdy do opisywanej prezentacji zostały przygotowane przy użyciu tego właśnie programu trzeba przyznać, że daje to bardzo ciekawe efekty.
Referat „Locative Media and Augmented Reality. Bridges and Borders between Real and Virtual Spaces” – Marisa Gómez Martínez (http://transformingculture.eu/programme/april-15#gomez)
Wzbogacona rzeczywistość (ang. augmented reality) i świadome położenia użytkownika media/usługi/aplikacje to bardzo obiecujące obszary nie tylko dla przemysłu, ale również dla sektora kulturalnego. Autorka przytoczyła kilka przykładów interesujących projektów kulturalnych i artystycznych wykorzystujących wzbogaconą rzeczywistość i geolokacje. Przykłady te były pretekstem dla rozważań nad rosnącą rolą rzeczywistości wirtualnej w postrzeganiu realnego świata. Warto zapoznać się z niektórymi z przytaczanych przez autorkę przykładów:
- BioMapping (http://biomapping.net/) – za pomocą specjalnych urządzeń monitorujących emocje i położenie geograficzne Christian Nold stworzył mapy emocji kilku dużych miast np. San Francisco, Paryża.
- Właściwie wszystkie projekty autorstwa Julian Olivier’a w szczególności Adverstiser (http://selectparks.net/~julian/theartvertiser/), który autor określa już nie jako Augmented Reality, ale wprost mówi o Improved Reality. Proszę wyobrazić sobie przestrzeń publiczną bez reklam… prawda, że wygląda kusząco ;-).
Referat „For those looking for information and experiences: National Digital Library of Finland” – Tapani Sainio, Mikael Vakkari (http://transformingculture.eu/programme/april-16#sainio )
Narodowa Biblioteka Cyfrowa Finlandii (http://www.kdk2011.fi/en/) to projekt fińskiego ministerstwa edukacji. Realizację rozpoczęto w 2008, projekt potrwa aż do 2011, bierze w nim udział 35 instytucji (zarówno jednostki administracji państwowej, ośrodki naukowe, muzea, biblioteki publiczne). Celem tego przedsięwzięcia jest zapewnienie długoterminowego dostępu do zasobów bibliotek, archiwów i muzeów z całej Finlandii. Ma to się przyczynić do rozbudowy infrastruktury naukowej oraz wzmocnienia istniejących wirtualnych środowisk edukacyjnych.
W ramach prac nad projektem opracowywane są standardy i rekomendacje, dzięki zastosowaniu których tak różnorodny zasób będzie dostępny dla szerokiego grona odbiorców. Jednym z wyników tego projektu ma być również opracowanie planu umożliwiającego długoterminowe przechowywanie zasobów cyfrowych na poziomie całego kraju. Trwają również pracę nad udostępnieniem interfejsu webowego, który ma być dostępny w 2011 roku. Narodowa Biblioteka Cyfrowa Finlandii ma również przekazywać metadane do Europeany.
Będziemy z uwagą obserwować rozwój Narodowej Biblioteki Cyfrowej Finlandii, gdyż z punktu widzenia architektury przypomina on bardzo Federację Bibliotek Cyfrowych. W początkowych fazach ma to być przede wszystkim agregator metadanych, który umożliwi wszystkim zainteresowanym instytucjom przekazanie danych o ich obiektach do Europeany.